อาหารไทยขึ้นชื่อว่ารสชาติเผ็ดร้อน ซึ่งความเผ็ดร้อนที่ได้มาจากสมุนไพร เครื่องเทศสารพัดชนิด แต่หนึ่งในความเผ็ดร้อนที่ขาดไม่ได้คือ พริกแห้ง เพราะไม่ว่าจะเป็นน้ำพริกแกงเผ็ด แกงส้ม แกงพะแนง แกงคั่ว ล้วนมีส่วนผสมของพริกแห้งทั้งนั้น
ในตำรับอาหารของพระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าเยาวภาพงศ์สนิท ก็กำชับว่า การโขลกน้ำพริกแกงนั้นต้องโขลกให้ละเอียด “...วิธีโขลกน้ำพริกต้องโขลกพริกแห้งกับเกลือเม็ดก่อน จนละเอียดดีแล้วจึงใส่ลูกผักชี ยี่หร่า รากผักชี ข่า ตะไคร้ และเครื่องอะไรอื่นๆ อีก เว้นแต่หัวหอม กระเทียม เอาไว้ใส่ทีหลังสุด ถ้าทำตามวิธีนี้จะโขลกน้ำพริกได้ละเอียดดีและเร็ว…
พริกแห้งที่ใช้ทำน้ำพริกแกงมีมากมาย แต่ที่เรียกว่าสุดฮิตและขายตามท้องตลาดกันมากคือ พริกใหญ่ ที่ชาวบ้านมักเรียกรวมๆ ว่า “พริกมัน” มีผลใหญ่ ผิวเนื้อหนา สีแดงเข้ม รสไม่เผ็ดมาก นิยมใส่เพื่อเพิ่มสีให้กับน้ำพริกแกงหรือใช้ทำน้ำพริกเผา และพริกขี้หนูผลใหญ่ ที่ชาวบ้านเรียกรวมๆ ว่า “พริกแจว” ผิวเนื้อจะบาง รสเผ็ดมากถึงปานกลาง มีกลิ่นหอมเฉพาะตัว และยังมีพริกขี้หนูผลเล็กที่มักเรียกรวมกับพริกแจวที่เด่นตรงรสเผ็ดจัด มีกลิ่นหอมนิยมนำมาทำเป็นพริกแห้งคือ พริกกะเหรี่ยง
แต่สำหรับคนที่อยากลองทำพริกแห้งด้วยตัวเองบ้าง ไม่ว่าจะด้วยเหตุผลว่าซื้อพริกมาเยอะแล้วกินไม่ทัน หรือต้นที่ปลูกให้ผลเยอะจัดๆ วิธีทำไม่ยากเลยสักนิด แถมทำดีๆ แพ็กใส่กระปุกขายได้ด้วยนะคะ
เริ่มต้นด้วยการ “บ่ม” ทำในกรณีที่พริกนั้นไม่เป็นสีแดงตลอดทั้งผล ก็แค่ต้องบ่มให้แดงทั่วกันก่อน โดยเก็บพริกไว้อีกสัก 2-3 วัน เพื่อให้พริกสุกแดงสม่ำเสมอกัน จากนั้นนำไปย่างด้วยไฟอ่อนๆ จนกระทั่งสุก เพื่อพริกจะได้แห้งเร็ว แล้วนำไปตากแดด โดยแผ่พริกลงบนกระจาด ถ้าแดดแรงๆ สัก 5 แดดก็พอ แต่ถ้าแดดไม่จัด ต้องขยับเวลาไปอีกเป็น 7-8 วัน แล้วจึงนำมาบรรจุลงถุงพลาสติกหรือกระปุกที่ปิดแน่นสนิทกันความชื้น
ในกรณีที่ผลพริกไม่แดงเสมอกัน แต่มีสีขาวด่างๆ ปนอยู่ ให้นำพริกไปลวกน้ำร้อนก่อน แล้วจึงนำมาตากแห้ง เพื่อจะทำให้สีของพริกแห้งสวยไม่ขาวด่าง หลังจากลวกน้ำร้อนก่อน จึงนำไปแผ่ลงบนกระจาดเพื่อตากแห้ง
ทั้งนี้ พริกแห้งไม่ได้ให้แค่ความเผ็ดร้อนและรสชาติที่จัดจ้านขึ้นเท่านั้น แต่ยังอุดมไปด้วยธาตุเหล็ก โพแทสเซียม แมกนีเซียม ใยอาหาร วิตามิน A B C ที่ดีต่อสุขภาพ และเป็นเครื่องเทศที่อุดมไปด้วยคุณประโยชน์มากมาย ทั้งช่วยให้ระบบทางเดินหายใจทำงานได้คล่องขึ้น ช่วยไล่แก๊สในกระเพาะอาหาร แก้ท้องอืด แน่นเฟ้อ อาหารไม่ย่อย ช่วยรักษาอาการไอ รักษาภูมิแพ้ โรคหอบหืดและยังมีส่วนช่วยลดน้ำหนัก นอกจากนี้ในพริกแห้งยังมีสารเอนโดรฟิน สร้างความสุข ผ่อนคลายสมองได้ด้วยนะคะ